ÇEVRE KİRLİLİĞİ

Çevrenin doğal yapısının bozulması sonucu hayvanların, bitkilerin ve insanların olumsuz yönde etkilenmesine çevre kirliliği denir. İnsanlarçevreyi en çok kullanan ve yine en çok zarar veren türdür.

İnsanların çevreyi bilinçsizce kirletmesi, kendisiyle beraber, kirletmeyen insanların veya diğer türlerin yaşamına zarar vermektedir. 1975’lerin sonra farkına vardığımız çevre kirlenmesi bugünlerde rekor seviyelerdedir ve her gün bu rekor kırılmaktadır. Büyük ülkeler ve şirketler daha çok kazanmak için bu görüşe karşı bile çıkıyorlar. Bugünlerde temiz hava ve temiz su bulmak neredeyse imkansız,  sadece hava ya da su kirliliği değil gürültü, toprak, nükleer kirlikler canlıları olumsuz yönde etkilemektedir.

 Çevre Kirliliğine Neden Olan Etmenler:

Doğada kirlenmeye sebep olan bir doğal olaylar vardır, diğeri ise insan faaliyetleri sonucunda oluşan çevre kirliliği vardır.

  Doğal Etmenler:

• Depremler, volkanik patlamalar, seller gibi doğadan kaynaklanır
• İnsan Faaliyetlerinden Kaynaklanan Etmenler:
• Evde, işyerinde ısınma amaçlı arabalarda taşıma amaçlı kullanılan petrol ve ürünleri, kömürler.
• Sanayi atıkları
• Kimyasal ve biyolojik silahların kullanılması
• Orman yangınları,
• Bilinçsiz şekilde ağaç kesmek     
• Bilinçsiz ve gereksiz tarım ilacı kullanımı.

Nükleer silahlar, nükleer reaktörler ve nükleer denemeler gibi etmenlerle radyasyon yayılması.
 

Hava Kirliliği

HAVA KİRLİLİĞİ

Sera Etkisi: Atmosferde bulunan karbondioksiti yeryüzünden yansıyan güneş ışınları emerek bu ışınların atmosfer dışına çıkmasını engelle bu dadünyanın ısınmasına neden olur. Buna sera etkisi denir.

Hava Kirliliğinin Nedenleri:

• Hızlı Kentleşme
• Endüstri ve taşıtlarının artıkları
• Aşırı kentleşme
• Yeşil alan azlığı
• Isınmak için körü kullanılması (Fosil)
• Zararlı Kimyasalların kullanması

Ozon Tabakası: Hava kirliliğin ozon tabakası üzerinde olumsu z etkileri vardır. Ozon tabaksı 20-50 km yüksellikte stratosferde yer alıp: 3-4 mm kalınlığındadır. Güneşten gen mor ötesi (ultraviyole) ışıklarını süzer. Atmosfer tabakası kimyasallar yüzünden incelir bu da zararlı ışınların yeryüzüne ulaşmasına neden olur.

Hava kirliliğine Karşı Alınabilecek Önlemler:

• Hava kirliliğinin önlenmesi için öncellikle fosil yakıtı kullanmanın yerine enerji kaynağı olarak doğalgaz kullanımı artırmak. Güneş enerjisi ve jeotermal enerji kaynaklarına önem verilmelidir.
• Sanayi tesisleri kurulurken yeşil alanların artırılması planlanmalı, sanayi artıklarının azaltılması gerekmektedir.
• Araba egzozlarından çıkan kirleticilerin azaltılmasına yönelik önemler alınmalı
• İnsanlar toplu taşıma araçlarına özendirmeli. Toplu taşımada yakıt olarak doğal gaz kullanılmalı
• Ormanların tahribatı önlenmeli. Ağaçlandırma çabalarına hız verilmelidir.
• Ozon tabakasına zarar veren gazların yerine kullanılabilecek başla gazla araştırılmalıdır.

Su Kirliliği

SU KİRLİLİĞİ:

 Yeryüzünde içme ve kullanma suyu azdır. Zamanla bu kaynakları kullanın canlıların (Özellikle İnsanlar) sayısının artması ve üstelik bu kaynakların kirletilmesi yaşamı giderek zor bir hale sokmaktadır. Bir çok Afrika ülkesinde temiz içme suyu bulmak neredeyse imkansız.

Su kirliliğinin oluşmasının en büyük nedenlerinden biri lağım ve sanayi artıkların temiz sulara karışması. Bunun yanına petrol, nükleer artıklar, sanayi artıkları, kimyasallar , ev artıkları kirleticidirler. Bu kirlenme sonucu denizler, göller ve akarsular kirleniyor ve bu bölgede yaşayan canlıların yaşam alanları, kayakları yok ediliyor. Örneğin Marmara’daki kirlenme yüzünden bir çok balık türü artık burada yaşamıyor aynı şekilde Karadeniz’deki kirlenme yüzünden hamsi sayısında düşüşler meydana geliyor.

Su kirliliğini engellemek için artma tesisleri, sanayi atıklarını denizlerini , akarsulara bırakan sanayi kuruluşlarına ağır para ve hapis cezası verilmeli. Yeni nesil gençlere su kirliliğin ne gibi bir sonuçlar doğuracağı hakkında bilgiler öğretilmeli ve bilinçli bir nesil yaratmak için çalışmalı. Böylece hem içme, hem sulama (Tarımda) sularımızı kaybetmemiş oluruz.


Gürültü Kirliliği 

Gürültü Kirliliği:

Sanayileşme ve modern teknoloji yüzünden ortaya çıkan kirliklerden biride ses kirliliği. Gürültü kirliliği insanları, doğayı rahatsız eden sestir.Ses kirliliğini oluşmasındaki önemli nedenler;

• Nüfus artışı
• Sanayileşme
• Plansız kentleşme
• Ekonomik yetersizlikler
• İnsanların yetersiz eğitime sahip olması 

Ses kirliliği, insan üzerinde çok önemli olumsuz etkiler yaratır. Bu etkiler:
 İşitme Sistemi Üzerindeki Etkisi

• Çok gürültülü ortamlarda uzun süreli bulunmak insanda işitme siteminde kalıcı veya geçici hasar bırakabilir. Yoğun gürültü kulak zarına zarar verebilir

Fizyolojik etkileri:

• İnsanlarda görülen stresin önemli bir kaynağı ses kirliliğidir. Ani olarak oluşan gürültü insanın kalp atışlarında, kan basıncında, solunum hızında, metabolizmasında, görme olayında olumsuzluklara neden olabilir. Bunların sonucunda uykusuzluk, migren, kalp krizi gibi durumlar oluşabilir. Ancak en önemli olumsuzluk kulakta yaptığı tahribattır

 Psikolojik etkileri:

• Sürekli yüksek gürültü altında kalmak insanda sinir, halsizlik yapabilir.

Ses kirliliğinin saptanmasında ses şiddetini ölçmek için birim olarak desibel (dB) kullanılır. İnsan için 35–65 dB sesler normaldir. 65–90 dB sesler, sürekli işitildiğinde zarar verebilecek kadar risklidir. 90 dB’in üzerindeki sesler tehlikelidir.

 Ses kirliliği aşağıdaki uygulamalarla önlenebilir:

• Otomobil kullanımını azaltmak
• Yaşam alanları ve işyerlerinde ses geçirmeyen camlar.
• Eğence yerlerinde yüksek müzik yasaklanmalı
• Gürültü yapan kuruluşlar, şehirlerin dışında kurulmalıdır.

Toprak Kirliliği

TOPRAK KİRLİLİĞİ

Toprağın yapısına katılan ve doğal olmayan maddeler yüzünden toprak kirliliği meydana gelir. Buda bir çok olumsuz sonuçların oluşmasına neden olur. Böyle alanlarda bitkiler yetişmez, toprak içinde yaşayan canlıların yaşamlarını sürdüremezler (solucan vb.). Tarım yapılamaz. Bitkilerden insanlara bu kirli maddeler besin zinciri yoluyla geçer. Bir çok hastalığın yayılmasına neden olur.

Toprak kirliliğinin oluşma nedenleri:

• Ev , sanayi, hastane vs. Atıkları.
• Nükleer atıklar.
• Tarımda gereksiz ve bilinçsiz ilaçlama.
• Suların kirlenmesi ve bu suların toprağa karışması.
• Hava kirliliği sonucu oluşan asit yağmurları.
• Gereksiz gübreleme ve aşı kullanımı.

 Toprak Kirliğinin Önlenmesi İçin Yapılması Gerekenler:

• Sanayi artıkların toprağa karışmasını engellemek
• Yeşil Alanların artırılması.
• Yanlış gübre ve ilaçlamaların önüne geçilmeli
• Nükleer enerji kullanıma dikkat edilmeli

İnsanlar toprak kirlenmesi hakkında bilinçlendirilmeli.
 

Radyasyon Kirliliği

RADYASYON KİRLİLİĞİ

Radyoaktif element denilen bazı elementlerin atom çekirdeğinin kendiliğinden parçalanarak etrafa yaydığı alfa, beta ve gama gibi ışınlara radyasyon denir. Çevreye yayılan bu ışınlar, canlı hücreleri doğrudan etkileyerek mutasyon denilen genlerdeki bozulmaya neden olur. Çok yoğun olmayan radyasyon, canlının bazı özelliklerinin değişmesine neden olurken yoğun radyasyon, canlının ölümüne neden olabilir.

 Örneğin; 1945′te Japonya’ya atılan atom bombası, atıldıktan sonraki 7 gün içinde, vücutlarının tamamı 10 saniye radyasyon almış insanların % 90′ı hiç bir yara ve yanık izi olmadan öldü. 26 Nisan 1986′da Çernobil’deki nükleer kazanın; ani ölümler, gebe kadınlarda düşük olayları, kan kanseri, sakat doğumlar gibi olumsuz etkileri oldu.
  Bir çevredeki belli bir dozun üzerinde olan radyasyon, canlının vücut hücrelerini etkileyerek doku ve organlarda bozulmalara, anormalliklere, üreme hücrelerini etkileyerek doğacak yavrularda sakatlıklara neden olur.

Uzun süre radyasyon etkisinde kalmanın yaratacağı sonuçlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·        Kanser oluşması

·        Ömrün kısalması (erken ölümler)

·        Katarakt oluşması

·        Sakat ve ölü doğumlar

Radyasyonun zararlı etkilerinden korunmak için, alınabilecek başlıca önlemler şunlardır:

·        Özel giysiler (kurşun önlük, özel maske) kullanılmalıdır

·        Radyasyon kaynağından uzak durulmalı, en kısa sürede radyasyonlu ortam terk edilmelidir.

·        Radyasyonlu cihazlarla yapılan teşhis ve tedaviye sık sık başvurulmamalıdır

·        Radyasyon, doğadaki radyoaktif maddelerden çok, bunların kullanıldığı ortam ve olaylardan çıkar. Bunlar; nükleer santraller, nükleer enerjiyle çalışan gemiler ve nükleer denemelerdir. Ayrıca teşhis ve tedavide kullanılan bazı cihazlar, tıbbi malzemelerin ve suların dezenfekte edilmesi için kullanılan araçlardan da radyasyon yayılmaktadır